Καλοήθης υπερτροφία του προστάτη

Τι είναι η Καλοήθης υπερτροφία του προστάτη;

Η Καλοήθης Υπερπλασία ή Υπερτροφία του Προστάτη (ΚΥΠ) είναι η αύξηση του μεγέθους του προστάτη. Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας των αρσενικών θηλαστικών, σε σχήμα κάστανου, διαστάσεων περίπου 3×4 εκατοστών και βάρους 15-20 γραμμαρίων. Βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη και περιβάλλει κυκλοτερώς το τελικό τμήμα της ουρήθρας (δηλαδή το σωληνάκι που μεταφέρει τα ούρα από την ουροδόχο κύστη προς το εξωτερικό περιβάλλον, διαμέσου του πέους). Ο προστάτης αρχίζει να μεγαλώνει μετά τα 40 έτη και σχεδόν όλοι οι άνδρες ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών θα εμφανίσουν κάποια στιγμή στην ζωή τους προβλήματα στην ούρηση.
Η Καλοήθης Υπερτροφία του Προστάτη είναι λοιπόν μια συχνή πάθηση στον ανδρικό πληθυσμό. Δεν έχει καμιά σχέση με τον καρκίνο του προστάτη, εξού και η ονομασία «καλοήθης».

Ποια είναι τα συμπτώματα της ΚΥΠ;

Παρόλο που πολλοί άντρες με Καλοήθη Υπερτροφία του Προστάτη δεν έχουν συμπτώματα, όταν αυτά προκύψουν μπορούν να περιλαμβάνουν τα εξής:

• Την συχνουρία, δηλαδή την ανάγκη για συχνή ούρηση, κυρίως το βράδυ (νυχτουρία).
• Την δυσκολία στην έναρξη της ούρησης, με τον ασθενή να περιμένει ή να δυσκολεύεται μέχρι να αρχίσει η ροή των ούρων.
• Την διακοπτόμενη ούρηση.
• Την μειωμένη ροή και ακτίνα των ούρων.
• Την απώλεια σταγόνων ούρων μετά το τέλος της ούρησης.
• Το αίσθημα ατελούς κένωσης, δηλαδή την αίσθηση ότι η κύστη δεν έχει αδειάσει εντελώς.

Υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις προχωρημένης υπερπλασίας του προστάτη όπου ο ασθενής δεν μπορεί να ουρήσει καθόλου. Αυτή η δυνητικά επικίνδυνη επιπλοκή ονομάζεται «επίσχεση ούρων», συνήθως συνοδεύεται με έντονο πόνο στο κάτω τμήμα της κοιλίας και απαιτεί την άμεση επίσκεψη στον ιατρό!

Υπάρχουν εξετάσεις για την διάγνωση της ΚΥΠ;

Ναι. Ο ιατρός αρχικά θα υποβάλλει τον ασθενή σε μια δακτυλική εξέταση του προστάτη, όπου θα τον ψηλαφήσει δια του πρωκτού. Πρόκειται για μια πολύ βασική πρώτη εξέταση που δίνει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις διαστάσεις και την σύσταση του προστάτη.
Μετά μπορεί να ζητήσει πιο εξειδικευμένες εξετάσεις όπως:

• Τη ούρο-ροομετρία, δηλαδή τη μέτρηση της ροής των ούρων,
• το υπερηχογράφημα των νεφρών,
• το διορθικό υπερηχογράφημα του προστάτη, με τη χρήση ειδικής κεφαλής υπερήχων που εισάγεται από το ορθό,
• την κυστεοσκόπηση, όπου χρησιμοποιείται ένα ειδικό εργαλείο με μία μικρή κάμερα στην άκρη για την επισκόπηση υπό άμεσης όρασης της ουρήθρας, του προστάτη και της ουροδόχου κύστης.

Παράλληλα με τις προαναφερθείσες εξετάσεις, ο ιατρός θα ζητήσει εξετάσεις αίματος και ούρων, για τον έλεγχο της νεφρικής λειτουργίας και τον αποκλεισμό πιθανών λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος.

Είναι σημαντικό όμως να τονιστεί ότι κάθε διερεύνηση για πιθανή ΚΥΠ αρχίζει με τη λήψη ενός λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού, το οποίο καθοδηγεί την υπόλοιπη διαγνωστική προσέγγιση του ασθενούς.
Αυτός είναι και ο λόγος που δεν προτείνεται να προβείτε σε εξετάσεις μόνοι σας, πριν μιλήσετε με τον ιατρό σας.

Πως μπορούν να βελτιωθούν τα συμπτώματα της ΚΥΠ;

Τα άτομα με Καλοήθη Υπερτροφία του Προστάτη μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα τους ακολουθώντας κάποιες απλές οδηγίες:

• Να μειώσουν την ποσότητα των υγρών που καταναλώνουν κατά την διάρκεια της ημέρας και αμέσως πριν ξαπλώσουν.
• Να περιορίσουν την ποσότητα του αλκοόλ και του καφέ που πίνουν, γιατί και τα δυο έχουν ισχυρή διουρητική δράση.
• Να αποφύγουν την χρήση αντισταμινικών και αποσυμφορητικών για τις αλλεργίες και τα κρυολογήματα αντίστοιχα.
• Κατά την διάρκεια της ούρησης, μόλις αδειάσουν τη κύστη τους, να περιμένουν μια στιγμή, να χαλαρώσουν και να δοκιμάσουν να ουρήσουν ξανά.

Πως θεραπεύεται η ΚΥΠ;

Οι θεραπευτικές επιλογές για την Καλοήθη Υπερτροφία του Προστάτη είναι οι εξής:

• Ενεργητική παρακολούθηση των συμπτωμάτων, με τακτικές επισκέψεις στον ιατρό και κάποιες μικρές μεταβολές στον τρόπο ζωής.
• Φαρμακευτική αγωγή, η οποία περιλαμβάνει τους αποκλειστές των α-αδρενεργικών υποδοχέων, που χαλαρώνουν τον προστάτη και τμήμα της ουροδόχου κύστης, τους αναστολείς της 5-α-αναγωγάσης, που μειώνουν το μέγεθος του προστάτη και τα αντιχολινεργικά φάρμακα, που περιορίζουν τις ακούσιες συσπάσεις της ουροδόχου κύστης.
• Χειρουργική θεραπεία, με διουρηθρική ή ανοικτή προστατεκτομή.

Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας εξαρτάται από τα συμπτώματα και τις προσωπικές προτιμήσεις του ασθενούς.
Η Ενεργητική παρακολούθηση μπορεί να είναι επαρκής στο 30% των ασθενών για τα πρώτα χρόνια της νόσου. Αν τα συμπτώματα είναι ήπια συνήθως δεν απαιτείται καμιά θεραπεία. Όσο αυτά επιδεινώνονται, αυξάνεται η ανάγκη επίσκεψης στον ιατρό, ο οποίος θα ενημερώσει υπεύθυνα τον ασθενή σχετικά με τις επιλογές του.
Αρχικά ενδείκνυται η Φαρμακευτική αγωγή, με ένα ή περισσότερα σκευάσματα.
Η Χειρουργική θεραπεία επιφέρει περισσότερους κινδύνους αλλά η βελτίωση στα συμπτώματα είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που επιτυγχάνεται με τη φαρμακευτική αγωγή και εμφανής αμέσως μετά την επέμβαση.

Αν είστε λοιπόν άνδρας, ηλικίας μεγαλύτερης των 40 ετών, με ένα ή περισσότερα από τα τυπικά συμπτώματα της Καλοήθους Υπερτροφίας του Προστάτη, μην χάνετε καιρό, κλείστε τώρα ένα ραντεβού με τον ιατρό σας!
Η έγκαιρη διερεύνηση και αντιμετώπιση της νόσου μπορεί να βελτιώσει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής σας!

Πηγή: UpToDate 2022