Η ημικρανία στους ενηλίκους

Τι είναι η ημικρανία;

Η ημικρανία είναι μια μορφή κεφαλαλγίας (=πονοκεφάλου) που, εκτός από τον πόνο, χαρακτηρίζεται και από άλλα συμπτώματα. Είναι πιο συχνή στις γυναίκες συγκριτικά με τους άντρες αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε παιδιά. Συνήθως αρχίζει σε ήπια μορφή αλλά σταδιακά επιδεινώνεται.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ημικρανίας στους ενηλίκους;

Τα συμπτώματα της ημικρανίας στους ενηλίκους ποικίλουν και περιλαμβάνουν:

• Κεφαλαλγία – Συνήθως είναι παλλόμενη, δηλαδή αυξομειώνεται σε ένταση ρυθμικά και, μονόπλευρη, δηλαδή επηρεάζει μια μόνο πλευρά της κεφαλής. Διαρκεί από 2 έως 70+ ώρες και επιδεινώνεται σταδιακά. Δεν λείπουν βέβαια οι περιπτώσεις όπου ο πόνος εντοπίζεται αμφίπλευρα, δηλαδή και στις δυο πλευρές της κεφαλής, ενώ ο χαρακτήρας του μπορεί να είναι και συσφιγκτικός, δηλαδή ο ασθενής να αισθάνεται ένα σφίξιμο ή βάρος.
• Ναυτία, που ορισμένες φορές συνοδεύεται και από έμετο.
• Αυξημένη ευαισθησία στο φως (φωτοφοβία), στον ήχο (φωνοφοβία) και στις οσμές. Ο ασθενής συνήθως επιζητά να απομονωθεί σε ένα ήσυχο και σκοτεινό δωμάτιο.
• Αύρα – Το 10-15% των ασθενών με ημικρανία αισθάνεται μια παροδική οπτική, αισθητική, λεκτική ή κινητική διαταραχή που προηγείται χρονικά του πόνου ή πορεύεται μαζί με αυτόν.
  Η οπτική αύρα είναι η συχνότερη (99%) και χαρακτηρίζεται από φώτα που αναβοσβήνουν, γραμμές ζιγκ-ζαγκ ή απώλεια μέρους του οπτικού πεδίου. Ακολουθεί η αισθητική αύρα (30-40%) που περιλαμβάνει αίσθημα πολλαπλών τσιμπημάτων από βελόνες, μουδιάσματος ή μυρμηγκιάσματος στα χείλια, στο πρόσωπο και στα δάκτυλα του ενός χεριού, αίσθημα κουδουνίσματος στα αυτιά ή αποπροσανατολισμού. Λιγότερο συχνές είναι η λεκτική αύρα, με διαταραχές της ομιλίας και, η κινητική αύρα, που μπορεί να εμφανιστεί μέχρι και με παροδική παράλυση μιας πλευράς του σώματος (ημιπληγία) και συνοδό αδυναμία.
  Η διάρκεια της αύρας ποικίλει από λίγα λεπτά έως 1 ώρα αλλά συχνότερα εξαντλείται μέσα στα πρώτα 15-30 λεπτά.
• Πρόδρομα συμπτώματα – Στο 60% των ασθενών με ημικρανία μπορεί να υπάρξουν άλλα συμπτώματα αρκετές ώρες ή και μια μέρα πριν την έναρξη του πόνου (ή της αύρας). Αυτά περιλαμβάνουν χασμουρητά, κατάθλιψη, οξυθυμία, ακατάσχετη επιθυμία για ορισμένα φαγητά, δυσκοιλιότητα ή μυϊκή δυσκαμψία (πιάσιμο) κυρίως του αυχένα.

Απαιτείται κάποια εξέταση για την διάγνωση της ημικρανίας;

Όχι, δεν υπάρχουν ειδικές εξετάσεις. Η διάγνωση της ημικρανίας είναι κλινική. Η Διεθνής Εταιρεία Κεφαλαλγίας έχει κάποια κριτήρια που καθορίζουν την διάγνωση: εάν νομίζετε ότι έχετε ημικρανία ή τα συμπτώματα επιδεινώνονται, απευθυνθείτε στο Ιατρό σας για να σας καθοδηγήσει κατάλληλα.

Υπάρχουν τρόποι πρόληψης της ημικρανίας;

Ναι. Αρκετά άτομα με ημικρανία έχουν πυροδοτήσεις, δηλαδή εκλυτικούς παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν μια ημικρανική κρίση μέχρι και 24 ώρες μετά. Αν ο ασθενής γνωρίζει ποια πράγματα πυροδοτούν τις ημικρανίες του μπορεί, αποφεύγοντας τα, να μειώσει την συχνότητα των κρίσεων.

Ημερολόγιο κεφαλαλγίας: είναι ένα εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην αντιμετώπιση των κρίσεων. Ο ασθενής καταγράφει σε αυτό πληροφορίες σχετικά με τα επεισόδιά του, όπως την ημερομηνία, την ημέρα της εβδομάδας, την διάρκεια, την ένταση, την επίπτωση στην λειτουργικότητα, την λήψη φαρμάκων και την ανταπόκριση σε αυτά, τα συνοδά συμπτώματα και τους πιθανούς εκλυτικούς παράγοντες.
Στην πιο απλή μορφή του, ο ασθενής γράφει σε αυτό τι έκανε ή τι έφαγε πριν αρχίσει η κρίση, αν πήρε φάρμακα και αν τον βοήθησαν.
Υπάρχουν στο διαδίκτυο πολλά τέτοια πρότυπα ημερολόγια που μπορείτε να κατεβάσετε και να χρησιμοποιήσετε.

Οι συνηθέστεροι εκλυτικοί παράγοντες ή πυροδοτήσεις είναι οι εξής:

• Άγχος, με την μορφή της σωματικής ή ψυχολογικής πίεσης ή κούρασης.
• Ορμονικές αλλαγές, όπως κατά την διάρκεια της έμμηνου ρύσης, της εγκυμοσύνης ή της εμμηνόπαυσης.
• Άστατη διατροφή, με παράλειψη γευμάτων ή κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας τροφής.
• Αλλαγές του καιρού.
• Διάρκεια του ύπνου: έχουν ενοχοποιηθεί τόσο οι λίγες ώρες ύπνου όσο και οι υπερβολικά πολλές ώρες ύπνου.
• Πολύ έντονα φώτα ή φώτα που αναβοσβήνουν.
• Κατανάλωση αλκοόλ.
• Κάποια συγκεκριμένα τρόφιμα, όπως τυριά και junk food.
• Κάπνισμα, παθητικό και ενεργητικό.

Πως θεραπεύονται οι ημικρανίες;

Υπάρχουν αρκετά φαρμακευτικά σκευάσματα στο εμπόριο για την αντιμετώπιση της ημικρανίας. Είναι όμως πάντα προτιμότερο, πριν τα χρησιμοποιήσετε, να μιλήσετε πρώτα με τον Ιατρό σας.

Για ήπιες ημικρανίες, προτείνεται η χρήση παρακεταμόλης, ιβουπροφένης ή ναπροξένης. Πρόκειται για φάρμακα ευρέως διαδεδομένα, με πολλές εμπορικές ονομασίες, που μπορείτε να βρείτε εύκολα σε ένα φαρμακείο. Για την δοσολογία και την διάρκεια της αγωγής απευθυνθείτε στον Ιατρό σας.

Για πιο σοβαρές ημικρανίες υπάρχουν ειδικά σκευάσματα που συνταγογραφούνται από τον Ιατρό σας. Τα γνωστότερα περιλαμβάνουν τις τριπτάνες που, αν χορηγηθούν σωστά, μπορούν να μειώσουν την συχνότητα και την ένταση των κρίσεων.
Επίσης υπάρχουν άλλα σκευάσματα που μπορούν να βοηθήσουν με την ναυτία και τον έμετο που συχνά συνοδεύουν την ημικρανία.

Εάν έχετε συχνές ημικρανίες, ΜΗΝ προσπαθήσετε να τις αντιμετωπίσετε μόνοι σας με παυσίπονα από το φαρμακείο! Κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει αύξηση της συχνότητας των κρίσεων στο μέλλον!

Εκτός από την φαρμακευτική αγωγή, υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές θεραπείες και τρόποι πρόληψης της ημικρανίας, όπως:

• ο βελονισμός,
• η χειροπρακτική,
• η φυσιοθεραπεία,
• οι τεχνικές χαλάρωσης.

Τέλος, κατά την διάρκεια της ημικρανικής κρίσης, μπορεί να βοηθήσει αν:

• απομονωθείτε σε κάποιο ήσυχο και σκοτεινό δωμάτιο,
• κοιμηθείτε.

Έχω ημικρανία, μπορώ να πάρω αντισυλληπτικά;

Υπάρχουν κάποιες μελέτες που αναφέρουν ότι τα άτομα που έχουν ημικρανία με αύρα δεν πρέπει να λαμβάνουν αντισυλληπτικά δισκία γιατί αυξάνεται ο κίνδυνος για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Συνοψίζοντας, η ημικρανία είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα, που ταλαιπωρεί το 10% των ανθρώπων παγκοσμίως, κυρίως γυναίκες. Η μακροπρόθεσμη πρόγνωση της νόσου ποικίλει ενώ οι ημικρανίες με αύρα θεωρούνται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Υπάρχουν όμως διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης και πρόληψης της νόσου και η έγκαιρη επίσκεψη στον Ιατρό μπορεί να βελτιώσει απίστευτα την λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωή σας.
Μην διστάσετε λοιπόν να επικοινωνήσετε μαζί μου, όπως πάντα είμαι δίπλα σας και έτοιμος να σας βοηθήσω με οποιονδήποτε τρόπο μπορώ.

Πηγή: UpToDate 2024